- ઉજ્જૈન શહેરના જંતર-મંતર ખાતે 85 ફૂટના ટાવર પર સ્થિત આ ઝીણવટપૂર્વક તૈયાર કરાયેલ આ ક્લોક ટાવરનું 1લી માર્ચ, 2024ના રોજ વડા પ્રધાન દ્વારા ઉદ્ઘાટન કરવામાં આવશે.
- સરકારી જીવાજી ઓબ્ઝર્વેટરી પાસે સ્થિત વૈદિક ઘડિયાળ વૈદિક હિન્દુ પંચાંગને લગતી વ્યાપક માહિતી પ્રદાન કરવા માટે રચાયેલ છે, જેમાં ગ્રહોની સ્થિતિ, મુહૂર્ત (શુભ સમય), જ્યોતિષીય ગણતરીઓ અને આગાહીઓ, તિથિ (ચંદ્ર દિવસ)નો સમાવેશ થાય છે.
- ઘડિયાળ સંદર્ભ માટે ભારતીય માનક સમય (IST) અને ગ્રીનવિચ મીન ટાઈમ (GMT) બંનેને પણ પ્રદર્શિત કરશે.
- ઘડિયાળ સૂર્યોદય વચ્ચેના સમયને 30 ભાગોમાં વિભાજિત કરશે, જેમાં દરેક કલાક IST અનુસાર 48 મિનિટનો હશે. વાંચન સૂર્યોદય સાથે 0:00 થી શરૂ થશે, દરેક 30-કલાકનું ચક્ર રહેશે.
- ઉજ્જૈન, સમય જાળવણી માટેના કેન્દ્ર તરીકે તેના ઐતિહાસિક મહત્વ સાથે, આ માટે યોગ્ય સ્થાન છે કારણકે તેમાં કર્કવૃત્ત ઉષ્ણકટિબંધના ભૌગોલિક સ્થાનમાંથી પસાર થાય છે.
- વૈદિક ઘડિયાળની રચનાની શરૂઆત માટે 6ઠ્ઠી નવેમ્બર, 2022ના રોજ તત્કાલીન ઉચ્ચ શિક્ષણ પ્રધાન, મોહન યાદવ (હવે મધ્ય પ્રદેશના મુખ્ય પ્રધાન) દ્વારા શિલાન્યાસ કરવામાં આવ્યો હતો.
- ઉલ્લેખનીય છે કે, ઉજ્જૈનમાં 300 વર્ષ પહેલાં સમય ગણતરીનું મશીન પણ રાખવામાં આવ્યું હતું.
- વૈદિક ઘડિયાળ વિશે:
- આ ઘડિયાળ વૈદિક સમયની ગણતરીના સિદ્ધાંતોના આધારે નક્કી કરવામાં આવશે. દેશ અને દુનિયામાં અલગ-અલગ સ્થળોએ અલગ-અલગ સમયે સૂર્યોદય અને સૂર્યાસ્તમાં થતા ફેરફારોને પણ સિંક્રનાઇઝ કરવામાં આવશે.
- વૈદિક ઘડિયાળનો ઉપયોગ વિક્રમ પંચાંગ, વિક્રમ સંવત મહિનો, ગ્રહોની સ્થિતિ, યોગ, ભદ્ર સ્થિતિ, ચંદ્રની સ્થિતિ, તહેવાર, શુભ સમય, નક્ષત્ર, જન્મજયંતિ, વ્રત, તહેવાર, ચોઘડિયા, સૂર્યગ્રહણ, ચંદ્રગ્રહણ, મુખ્ય રજાઓ, અવકાશી ગ્રહો, નક્ષત્રો અને ધૂમકેતુઓ વગેરે માટે હશે.
- નાગરિકો તેમના સ્માર્ટફોન, કમ્પ્યુટર, ટીવી અને અન્ય ઈલેક્ટ્રોનિક ગેજેટ્સ દ્વારા વૈદિક ઘડિયાળનો ઉપયોગ કરી શકશે. વૈદિક ઘડિયાળની પૃષ્ઠભૂમિમાં જ્યોતિર્લિંગ, નવગ્રહ વગેરે દર્શાવવામાં આવશે.
